Moedertje natuur

Ieder voorjaar is weer een feest. Alle

dieren worden druk, want er moet voor nakomelingen

gezorgd worden. We houden

het meertje waar we vanuit ons huis op

uitkijken, het hele voorjaar in de gaten en

zien jaarlijks weer wilde eenden met hun

jongen. Na verschillende jaren observeren

denk ik te kunnen voorspellen hoe het de

moedereend en haar jongen zal vergaan

aan de hand van het gedrag van de moeder.

Net als bij mensen bestaan er ook bij

wilde eenden moeders met heel verschillend

gedrag.

Alles leek wat laat dit jaar door het aanhoudende

koude en natte weer, maar in

mei bespeurden we dan toch de eerste

eend met jongen. Eigenlijk zagen we een

vrouwtjeseend en een heel eind verderop

zes jongen, die alle kanten op zwommen

en niet bij elkaar bleven. Dit is vaak een

slecht teken. De volgende dag al telden

we nog maar vijf jongen en de dag daarna

slechts twee. Ik zag wel af en toe beschermend

gedrag van enkele woerden, maar

als de dreiging te groot werd, dan gingen

ze er zelf vandoor. Er zijn veel predators

die het op jonge eendjes hebben voorzien.

Daardoor verdwijnt er nogal eens een

eendje. Ik zag de twee pullen van nog

maar een paar dagen oud vaak samen terwijl

de moeder dan aan de andere kant

van het meertje zwom of soms verdween

voor enkele uren en later zelfs dagen. De

twee kleintjes leken zich goed te redden

zonder moeder. Een paar dagen later was

er nog maar één eendje over. Opvallend

was dat de moeder meestal afwezig was

of met de woerd rondzwom. In gedachten

noemde ik haar inmiddels een ontaarde

moeder. Het jonge eendje hield alleen

dapper stand.

Ineens was daar nog een eend met maar

liefst dertien jongen. Zij hield het koppel

goed bij elkaar en de jongen volgden de

moeder trouw. Een goed teken voor de

overlevingskansen van de jongen. Zij besteedde

totaal geen aandacht aan het

eenzame jonge eendje en deze sloot zich

ook niet aan bij de groep. Ook de ronddobberende

woerden besteedden geen

extra aandacht aan het kleintje. Af en toe

kwam de moeder eens langs en zwom

dan wat rond met haar jong, maar dat

duurde nooit lang. Later toen het jong al

een beetje groter was, zag ik de moeder

weer vaker in de buurt van het jong,

samen met een woerd. Het jong is er nog

steeds, meestal alleen. Niettemin geloof ik

dat hij het gaat redden.

De moeder met dertien jongen heb ik al

een tijd niet gezien, maar ik heb gemerkt

dat ze zich wel eens verplaatsen. Ik hoorde

zelfs van iemand in het dorp dat hij

laatst een moedereend met een tiental

jongen in zijn tuin op bezoek had. De

afstand van daar naar water is minstens

500 meter. Het kan zomaar zijn dat er

ineens weer een eend verschijnt met dertien

grote jongen. Ik heb er vertrouwen in

dat de jongen van de oplettende eend een

grote overlevingskans hebben.

In het meertje ligt een klein eiland en toen

manlief daar even het gras ging maaien,

ontdekte hij nog een eendennest met elf

eieren. Opvallend was dat er niet een

vrouwtje op zat te broeden, maar een

woerd. Uiteraard verdween hij even vanwege

het maaigeweld, maar we hopen dat

hij opnieuw zijn positie heeft ingenomen

toen het eiland weer verlaten was. We verwachten

dit jaar nog minstens elf jonge

eendjes!

In natuurboeken staat veel beschreven

over het gedrag van dieren, maar het blijkt

dus ook anders te kunnen gaan. Woerden

die de jonge eendjes in de gaten houden

en soms ook beschermen. Een broedende

woerd, een afwezige moeder. Bijzonder,

ook bij dieren gaat het niet altijd zoals het

zou moeten. Moedertje natuur blijft onvoorspelbaar.